De estrada a rúa: Taragoña
O obxectivo é recuperar o espazo e o seu carácter de carril lento, silenciando a infraestrutura para volver dar protagonismo á poboación que o habita e traballa.


A AC-305 fronte ao Bar Xuntanza.
Breve varrido histórico
Taragoña ten unha longa historia, a parroquia de Taragoña independizouse de Rianxo e constitúe o seu propio Concello aproximadamente no ano 1821; este feito debeuse á alta densidade de poboación que tiña a parroquia. En 1933 Taragoña figura como a parroquia máis poboada de todo o partido xudicial de Padrón.
O desenvolvemento económico de Taragoña débese en parte á súa localización. Na década de 1920, Taragoña colle un impulso económico e conta con empresas emerxentes, como a pirotecnia. Segundo Xosé Ramón Brea Rei, Taragoña contaba cunha localización estratéxica como punto de embarque para a industria mineira de San Finx e envío de teas e artigos de Vilagarcía.
Durante moitos anos foi escenario de diferentes feiras de gando e outros produtos, conseguindo gañar importancia. Aínda que coa suspensión das feiras parroquiais e a posta en marcha dunha única feira municipal en Rianxo, perdeu presenza neste tipo de eventos.
O Campo de Pazos é unha peza clave en Taragoña, recollendo algúns dos elementos máis importantes para a historia da parroquia de Taragoña, como a igrexa parroquial de San Salvador de Taragoña, os eucaliptos plantados arredor de 1875; o Café La Unión, lugar onde se organizaban reunións agrarias e sindicais ou o antigo cine de Taragoña. Outro dos edificios máis emblemáticos do Campo de Pazos é o Colexio Rosalía de Castro, hoxe centro escolar e cultural e antigamente Escola de Americanos creada pola Sociedade Hijos de Taragoña, con sede en Arxentina en 1922.
(Referencias do libro "Taragoña na historia. 90 aniversario da escola Rosalía de Castro", escrito en 2021 polo taragoñés Xosé Ramón Brea Rei)
Ano
2022
Promotor
Xunta de Galicia - Consellería de Infraestruturas e Mobilidade - Axencia Galega de Infraestruturas
Localización
Taragoña, Rianxo, A Coruña
Equipo e colaboradores
Fundación RIA


Evolución histórica de Taragoña.
Traballo de campo
A análise do tramo da AC-305 en Taragoña inclúe a información facilitada na base de datos pública oficial, expertos locais e internacionais e traballos de campo. Esta última é unha parte fundamental xa que complementa a información existente e proporciona unha maior precisión á análise.
recollida manual de datos
Para recoller información manual realízanse varias visitas a Taragoña. Os primeiros tiñan como obxectivo facer unha aproximación ao lugar, dun xeito máis xenérico. Explorouse a contorna, tanto a pé como en coche, para identificar e experimentar de primeira man a problemática existente, o que é relevante para coñecer e explicar a realidade da AC-305 en Taragoña fotografase con cámara e dron.
A medida que se foron sumando as visitas de campo, a información recollida foi máis precisa. Ademais das fotografías, todo o trazado da vía está redeseñado a man para facer unha aproximación exhaustiva e detallada ao estado actual. Este traballo permite xerar unha cartografía fiel á realidade, así como coñecer o estado dos edificios e negocios.
Procesos de participación pública
A través da celebración dun acto público preténdese fomentar o debate coa poboación local para incorporar criterios subxectivos sobre seguridade viaria e reflexionar sobre os valores patrimoniais, urbanísticos e identitarios do medio. O acto permítenos reflexionar sobre o tramo que transcorre por Taragoña á altura do Campo de Pazos e que foi elixido para futuras actuacións polo Fundación RIA e a Axencia Galega de Infraestruturas.
O acto tivo dúas partes:
- Unha presentación de 20 minutos a cargo de Fundación RIA , que describe o contexto do estudo e os principios nos que se basea. A través de fotografías e vídeos preséntanse algúns dos conflitos identificados na AC-305 ao seu paso por Taragoña e as potencialidades de mellora da contorna.
- Un debate cos asistentes sobre a mobilidade e o espazo público na comarca e no municipio.

Parte do equipo Fundación RIA mostrando material audiovisual aos asistentes.
Ademais, co obxectivo de recoller de forma sistemática as consideracións dos asistentes ao evento, distribúese unha enquisa. Del pódense extraer varias conclusións sobre o uso que fixeron do Campo de Pazos e a súa percepción da AC-305 ao seu paso.
A maioría dos asistentes (14 veciños) desprázase polo Campo de Pazos tanto a pé como no seu propio vehículo, principalmente para realizar compras nos establecementos da zona. Entre as principais deficiencias do tramo sinaladas polos asistentes atópanse a perigosidade ou a estreiteza das beirarrúas. A maioría dos asistentes compartiu unha visión do futuro do tramo con menos tráfico, beirarrúas máis grandes e árbores.

Pregunta formulada na enquisa e o seu resultado. [GAL]
Análise
Unha vez xerada unha cartografía real e actualizada de Taragoña, e tras recoller toda a información recollida, realízanse unha serie de análises que axudan a coñecer a realidade desta, para posteriormente facer unha proposta que mellor se adapte ao contexto real e ás principais necesidades.da sección
Os planos analíticos realizados son: puntos xeradores de mobilidade, usos de planta baixa, vexetación, mobiliario urbano, iluminación, elementos de abastecemento en espazos públicos, pasos de peóns, sentido de circulación, zonas de aparcamento, accesos, elementos de protección, accidentes, transporte público e sinalización e velocidade. .
Como exemplo destes mapas analíticos, móstrase o mapa referido aos sentidos de circulación, onde se indica a dirección permitida en cada estrada, describindo a mobilidade actual en coche e a preferencia por este medio de transporte á hora de realizar un desprazamento.
En xeral, pódense observar dúas diferenciacións en canto á dirección do tráfico: dous carrís cun sentido cada un e un carril con dous sentidos.
O tipo de vía con dous carrís e un sentido en cada carril correspóndese coa estrada analizada, a AC-305, e coas importantes incorporacións á mesma. Sendo estes engadidos a estrada que une Taragoña con Rianxo e Taragoña coa Ribeira e Padrón a través da AG-11.
O vial dun carril e dous sentidos está relacionado con estradas e camiños secundarios, que prestan servizos para que os habitantes de Taragoña poidan chegar a distintos puntos, tanto colexios, vivendas particulares, equipamentos e zonas de cultivo.
Finalmente, realízanse diferentes táboas de diagnóstico, recollendo a relación entre debilidades, ameazas, fortalezas e oportunidades a partir da análise elaborada e combinada cos resultados obtidos nos diferentes encontros con persoas da comunidade local.
Proposta
O punto de partida no tramo urbano de Taragoña é similar ao tramo da AC-305 ao seu paso por Palmeira: un espazo público deseñado arredor do vehículo, no que predominan as superficies dedicadas ao tráfico rodado. Ademais, a implantación puntual dos servizos e outros elementos infraestruturais, seguindo a lóxica de inmediatez e facilidade de execución, provocou a fragmentación do espazo destinado ás persoas, que actualmente queda relegado a un segundo plano e é froito das actuacións anteriormente descritas. .
A proposta busca converter este tramo, actualmente autovía, en rúa. O obxectivo é recuperar o espazo e o seu carácter de carril lento, silenciando a infraestrutura para volver dar protagonismo á poboación que o habita e traballa.
A partir da análise realizada establécense unha serie de estratexias de actuación que buscan aproveitar as potencialidades identificadas e que combaten as deficiencias existentes no apartado estudado. En xeral, búscase garantir a seguridade dos usuarios da vía e reforzar a identidade urbana do núcleo; recuperando o atractivo residencial e empresarial, dando prioridade aos peóns e promovendo os movementos internos non motorizados.
Resumo da proposta
O principal criterio para delimitar o ámbito de actuación é que o espazo estea contido entre fachadas ou peches de particulares, situados entre o punto quilométrico 15 + 040 e o punto quilométrico 15 + 760. Nas interseccións e desvíos, a delimitación estenderase entre 2 e 3 metros. no sentido do cruce en xeral.
Excepcionalmente, a devandita delimitación ampliarase transversalmente, cando a travesía teña un peche próximo (en cuxo caso se valoraría como fachada), cando se propoñan actuacións que se estendan transversalmente (como escaleiras, plataformas singulares, aliñacións e urbanización de espazos públicos). ) e, por último, cando existan elementos próximos ou lugares de especial interese (instalacións, espazos públicos xa consolidados, elementos patrimoniais, etc.)
Estratexias de rendemento
Estratexia de reforzo da transversalidade
Identificáronse 3 tipos de situacións de transversalidade diferentes, en función de varios factores: a existencia de cruces de estradas e a distancia do comercio e instalacións con respecto ao eixo da vía.
En cruz: Ocorre principalmente na zona central do tramo, coincidindo coa praza. Este punto é o único no que hai un cruce de catro estradas, ademais de ser un punto moi importante xa que é o centro de Taragoña, polo tanto, a transversalidade debe ser maior
En "T": Prodúcese no resto de cruces que existen no tramo analizado, cando a intersección só se produce a un lado.
Paralela: ocorre no resto dos casos, onde non existe cruzamento e a potencial transversalidade se produce entre beirarrúas ou marxes opostas da AC-305.
Estratexia de redución de velocidade máxima no tramo urbano
Para recuperar o carácter dunha rúa, unha vía lenta e crear así o marco axeitado para espazos máis amigables e recoñecibles para as persoas, é necesario reducir a velocidade media, procurando tamén mellorar a seguridade de peóns e condutores. A velocidade permitida no tramo da AC-305 é actualmente de 50 km/h e proponse reducila a 30 km/h en todo o percorrido.
Como recomendación adicional, proponse reducir aínda máis a velocidade permitida na curva central para garantir a relación entre ambos lados da AC-305, a seguridade dos peóns e a redución de accidentes de tráfico.
Coa redución de velocidade, o tempo que se tarda en cruzar o escenario non aumenta de forma espectacular cos cambios realizados. Esta diferenza horaria non aumenta nun minuto.
Estratexia para mellorar a accesibilidade e a continuidade do espazo público
O principal obxectivo é garantir un trazado continuo e accesible na beirarrúa norte, xa que non presenta tantos desniveles e cruces como a beirarrúa sur.
A estratexia busca crear puntos de conexión transversal nas zonas onde exista unha única plataforma, para conectar coa zona sur de Taragoña. Despois da reordenación, a zona de paso de peóns é sempre superior a 2 metros no tramo accesible.
Estratexia de redución do espazo viario
Búscase inverter a porcentaxe de ocupación do espazo libre polo vehículo. Dentro da estratexia proponse a creación de plataformas singulares como ferramenta de creación de espazos para os peóns nos puntos nos que a transversalidade é máis necesaria.
Contémplanse e reordenan novas zonas para o encontro entre veciños. Ademais, búscase consolidar e ofrecer máis espazo peonil ao aire libre fronte ao negocio, o que permita, no caso do uso hostaleiro, ofrecer terrazas e crear pequenos puntos de relación ao longo do tramo.

Estratexia de redución do espazo viario.